Puszczykowo Miasto-Ogród, w którym wypoczywali Poznaniacy (i nie tylko) - Powstanie Wielkopolskie

Miasto-ogród to koncepcja urbanistyczna, która powstała w XIX wieku, będąca odpowiedzią na skutki rewolucji przemysłowej. Łączyła w sobie zalety miasta i wsi. Miasta-ogrody były niezależnymi jednostkami terytorialnymi, samowystarczalnymi i pełniącymi funkcje społeczno-gospodarcze, gwarantującymi miejsce do zamieszkania, pracy oraz rekreacji z ogromnym areałem terenów zielonych. Właśnie takim miastem-ogrodem było Puszczykowo, położone nieopodal stolicy Wielkopolski.   

Walory Puszczykowa w okresie wakacyjnym doskonale potrafili wykorzystać Poznaniacy. Już na początku XX wieku przybywali na „wywczasy”. Przy pięknej pogodzie do miasteczka potrafiło przyjechać nawet 20 tysięcy spragnionych plażowania „mieszczuchów”, którzy mogli pooddychać świeżym powietrzem.

Zamożni Poznaniacy wykupowali tam ziemię, aby móc wybudować letniskowe wille lub tak zwane landhausy, wpisujące się swoim stylem w ideę „wiejskich wakacji”. Liczne budowle przypominały szlacheckie dworki, powstawały nowe restauracje, pensjonaty, sale taneczne i miejsca zabaw dla dzieci. Latem bardzo często odbywały się w Puszczykowie festyny, które przyciągały wczasowiczów. Mieszkańcy Poznania, na co dzień ciężko pracujący, z chęcią oddawali się licznym konkursom oraz loteriom, w których można było wygrać atrakcyjne nagrody ufundowane przez poznańskich kupców. Puszczykowo słynęło z „Wianków na Warcie” – wydarzenia, podczas którego poza tańcami, puszczano wianki na wodzie. Odbywał się wówczas pokaz sztucznych ogni oraz parada oświetlonych łodzi. Wszystko to było filmowane, a następnie wyświetlane w poznańskich kinach.

Dla najmłodszych organizowano konkursy. Dzieci mogły wziąć udział w wyścigach,
w rzucaniu do celu czy tak zwanym „polonezie z chorągiewką”. Przy hotelach i restauracjach mieściły się huśtawki oraz karuzele. Ponadto w ogrodzie domu kuracyjnego Silva umieszczono rekonstrukcję „starożytnego” grobu kamiennego z okresu tak zwanej kultury pomorskiej. Młodzi zatem mogli się nie tylko dobrze bawić, ale i uczyć.

KURORT ZNANY POZA WIELKOPOLSKĄ

Puszczykowo było miejscem wypoczynku nie tylko Poznaniaków. Słyszano o nim także poza Wielkopolską. Na początku XX wieku w prasie warszawskiej zamieszczano reklamy zachęcające mieszkańców zaboru rosyjskiego do aktywnego w nim wypoczynku.

Poznańska prasa rozpisywała się m.in. o wynajęciu domu w Puszczykowie przez rosyjskiego generała – barona Anatola Stessela – bohatera i obrońcy twierdzy Port Artur podczas wojny rosyjsko-japońskiej. Baron pragnął zaznać ciszy i spokoju a także podratować swoje nadwątlone już zdrowie. Do kurortu przybył wraz z małżonką pod zmienionym nazwiskiem.

PATRIOCI Z PUSZCZYKOWA      

Podpoznańskie miasto-ogród było nie tylko kurortem. Nieobcy był w nim duch patriotyzmu. Wielu rodowitych mieszkańców Puszczykowa, podlegających pod niemieckich zaborców, pierwotnie służyło w wojsku niemieckim w czasie I wojny światowej. Lecz w momencie wybuchu Powstania Wielkopolskiego bez wahania przyłączali się do narodowego zrywu i służyli w różnych, polskich oddziałach. Walczyli m.in. na froncie północnym, zdobywali Rawicz, brali udział w walkach na linii Wolsztyn, Zbąszyń, Nakło i Rynarzewo. Część z nich odbywała służbę w oddziale wartowniczym na Dworcu Głównym.  Należy wspomnieć, że w XX wieku, do Puszczykowa  przybyło wielu nowych mieszkańców. Wśród nich znaleźli się Arkady Fiedler czy Julian Lange, również Powstańcy Wielkopolscy.