W rocznicę zwycięskiego powstania wielkopolskiego przypominamy wybrane druki okolicznościowe - Powstanie Wielkopolskie

Dotarcie do jak najszerszego grona odbiorców to cel, który przyświecał twórcom i wydawcom druków związanych z Powstaniem Wielkopolskim. Dlatego charakteryzują się one plastycznym językiem, przejrzystą formą i czytelną symboliką.

Wśród pierwszych tekstów związanych z powstaniem wymienić należy obwieszczenia, zarządzenia, odezwy czy rozkazy władz zarówno wojskowych, jak i cywilnych. Druki te miały zwykle charakter urzędowo-informacyjny i bardzo często były owocem pospiesznej pracy zecerów.

Burzliwe wydarzenia okresu 1918-1919 doskonale oddają pocztówki i plakaty, które miały charakter masowy. Najwcześniejsze z nich dotyczą wydarzeń rozgrywających się w przededniu powstania. Ukazują one pochód delegatów na Starym Rynku i obrady polskiego Sejmu Dzielnicowego 3 grudnia 1918r. Otwarcie obrad odbyło się w Sali Lamberta. W sali „Apollo” obradowały komisje sejmowe. Oba materiały wydrukowano w poznańskim zakładzie Isidora Themala.

Wśród pocztówek możemy również wyróżnić pozycje o charakterze religijno-patriotycznym. Ukazana poniżej kartka przedstawia wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Warto zwrócić uwagę na znajdującej się na niej napis „Niech  żyje Wielkopolska”. Być może  materiał powstał „dla pokrzepienia serc” żołnierzy.

Kolejne pocztówki mają charakter typowo patriotyczny, przedstawiając m.in. postacie historyczne – Tadeusza Kościuszki, księcia Józefa Poniatowskiego oraz wizerunek Orła ( zdjęcie nr 2 i 3). Można w nich również odnaleźć elementy religijne.

Najprawdopodobniej w 1919 roku została wydana seria pocztówek mająca zobrazować wydarzenia tamtego roku. Jedna z nich prezentuje generała Józefa Dowbora-Muśnickiego, który 16 stycznia 1919 roku został naczelnym dowódcą powstania (4).

Z pewnością jedną z najcenniejszych pamiątek tamtego okresu, nie tylko ze względu na rangę, ale i wartość artystyczną jest plakat wydrukowany z okazji przyjazdu generała  Dowbora-Muśnickiego do Poznania. Warto zwrócić uwagę, że w centralnej części plakatu umieszczono herb stolicy Wielkopolski, obok niego zaś znajdują się flagi Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji i  Polski.

Wśród zbiorów znajdziemy również pocztówkę upamiętniająca  powstanie z napisem „Na pamiątkę Rocznicy 27.XII.1918”, z ratuszem poznańskim na pierwszym planie i białym orłem w koronie  w tle, który rozpościera skrzydła w ochraniającym geście (6).