Lusowo - Powstanie Wielkopolskie

Miejsce spoczynku Generała Józefa Dowbor-Muśnickiego

16 stycznia 1919: Objęcie funkcji głównodowodzącego Powstania Wielkopolskiego

Generał Józef Dowbor-Muśnicki pełnił funkcję głównodowodzącego Powstania Wielkopolskiego od 16 stycznia 1919 roku. Zastąpił na tym stanowisku Stanisława Taczaka, który dowodził powstaniem od jego wybuchu, jednak od samego początku zastrzegał, że zgadza się pełnić tę funkcję czasowo.

W szeregach powstańczych wprowadził żelazną dyscyplinę i bezwzględne posłuszeństwo, uporządkował działania i strategię działania wojsk. powstańczych. Jest jednym z twórców regularniej Armii Wielkopolskiej, która złożyła przysięgę na wierność ojczyźnie 26 stycznia 1919 roku na Placu Wolności w Poznaniu. Benon Miśkiewicz pisał o nim: „(...) posiadał on specyficzne pojęcie o armii jako zdyscyplinowanym, narodowym, a zarazem apolitycznym narzędziu, biernie wykonującym wszelkie rozkazy przełożonych. Reprezentował typ o dużej wiedzy wojskowej, jednakże bez szerszych horyzontów, a przede wszystkim bez rozeznania w sytuacji politycznej na terenie Wielkopolski” [cyt. za: A. Czubiński, Z. Grot, B. Miśkiewicz, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919. Zarys dziejów, Warszawa – Poznań 1983].

Generał Muśnicki po zwolnieniu z wojska zamieszkał w Lusowie, a następnie w Batorowie pod Poznaniem.
Na ścianie kościoła parafialnego w Lusowie znajduje się marmurowe epitafium poświęcone gen. Dowbor-Muśnickiemu, a na cmentarzu – grobowiec rodzinny, w którym spoczywa.