Strona główna
Menu
Poznań: Trasa zachodnia - Powstanie Wielkopolskie
Przechadzkę rozpoczynamy na skrzyżowaniu ul. Bukowskiej z ul. Kraszewskiego i ul. Szylinga. Wycieczka wiedzie trasą związaną z wydarzeniami z początku powstania. W tej właśnie okolicy rozpoczęły się wystąpienia ludności polskiej, tu rozdawano broń i nawoływano do powstania narodowowyzwoleńczego. To przyjemna wycieczka na weekendowe popołudnie – oprócz miejsc związanych z samym powstaniem, obfituje też w inne atrakcje i daje możliwości miłego spędzenia wolnego czasu.
Kliknij w poniższe punkty aby zobaczyć opis:
- Ulica Bukowska
Przechadzkę rozpoczynamy na skrzyżowaniu ul. Bukowskiej z ul. Kraszewskiego i ul. Szylinga. Po prawej i lewej stronie (patrząc na zachód) ulicy Bukowskiej mijamy dawne koszary pruskie, w których obecnie funkcjonuje Sąd Rejonowy w Poznaniu (od ul. Bukowskiej) i Komenda Miejska Policji w Poznaniu (ul. Szylinga). To tutaj miały miejsce wydarzenia związane z próbą zdobycia koszar (ul. Szylinga) stacjonującego w mieście 6. pułku grenadierów. Pułk ten został ściągnięty z frontu zachodniego w składzie dwóch niepełnych batalionów. Mimo brawurowych ataków powstańców pod dowództwem Adama Białoszyńskiego, nie udało się złamać niemieckiego oporu. Na mocy przeprowadzonych pertraktacji, w noc sylwetrową 1918 roku, 6. pułk grenadierów wymaszerował z koszar na na stację Poznań Ławica (dziś Poznań Wola), skąd odjechał do Niemiec.
- Ulica Zwierzyniecka
Ulicą Zwierzyniecką kierujemy się w kierunku Ronda Kaponiery. Tą samą ulicą przemieszczał się pochód niemieckich cywilów wraz z grupkami żołnierzy 6. pułku grenadierów, manifestujących przynależność Poznania do Niemiec. Po prawej stronie, na terenie dawnego ogrodu zoologicznego, lokalna ludność niemiecka organizowała wiece i przemówienia na rzecz utrzymania miasta. To stąd wymaszerowała kontrmanifestacja 27 grudnia 1918 roku.
- Ulica Św. Marcin – Franciszka Ratajczaka – plac Wolności
Ulicą św. Marcin dochodzimy do budynku obecnego Instytutu Historii (nr 78), na ścianie którego odnajdujemy tablicę poświęconą żołnierzom 14. dywizji piechoty, poległym i pomordowanym w latach 1918 – 1945. Umieszczono ją na modernistycznym budynku autorstwa W. Czarneckiego. Budynek w okresie PRL-u był siedzibą Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Treść zamieszczona na tablicy nawiązuje do pruskiego budynku Królewskiej Intendentury i Administracji Garnizonu, w którym po odzyskaniu niepodległości mieścił się sztab 14. Wielkopolskiej Dywizji Piechoty i dowództwo Wielkopolskiej Brygady Kawalerii.
Niedaleko przy ul. św. Marcin (nr 75) wmontowano tablicę, upamiętniającą budynek, w którym w czasie wybuchu powstania mieściła się siedziba Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej. Komisariat sprawował rolę kierownictwa politycznego Polaków w zaborze pruskim nad rozrzuconymi po Wielkopolsce lokalnymi radami ludowymi. Ciekawostką może być fakt, iż wyciśnięty w górnej części płyty orzeł nawiązuje do pieczęci organu poznańskiego władzy politycznej.
Pod numerem 78 na ścianie kamienicy wisi tablica informująca o tym, że w Hotelu Royal mieściło się Dowództwo Główne w początkowym etapie powstania. Wybór miejsca nie był przypadkowy. Bliskość usytuowania siedziby Komisariatu ułatwiał kontakt i konsultację dalszego działania między dowództwem a członkami Rady Ludowej. Hotel należał do małżeństwa Leokadii i Jana Świtalskich. Dzięki ich patriotycznej postawie udało się przystosować pokoje na drugim i trzecim piętrze na potrzeby prac sztabu.
Dochodząc do ulicy Ratajczaka kierujemy się w lewo. Idąc w dół, dochodzimy do skrzyżowania ulic: Ratajczaka, 3 Maja i 27 Grudnia, plac Wolności. Poza ulicą 3 Maja, nazwy ulic nawiązują do interesujących nas wydarzeń. Na ścianie narożnikowego budynku (obecnie „Cafe Da Vinci”) zamontowano tablicę poświęconą powstańcowi Franciszkowi Ratajczakowi (zmarłemu 27 grudnia 1918 roku) – jak mówi tradycja, pierwszemu poległemu bojownikowi o wolność miasta i regionu.
Skręcamy w prawo, kierując się na plac Wolności, którego nazwa kojarzy się jednoznacznie z długo oczekiwanym odzyskaniem niepodległości i ukształtowaniem granicy zachodniej. Na płycie placu w zachodniej części – obok budynku Arkadii – odnajdujemy tekst informujący o złożeniu w tym miejscu przysięgi Armii Wielkopolskiej 26 stycznia 1919 roku.
- Ulica Ignacego Jana Paderewskiego – Stary Rynek (Odwach)
Idąc placem Wolności w kierunku ulicy Paderewskiego, spąglądamy na okno nad wejściem do Hotelu Bazar. To z niego wybitny wirtuoz i patriota Ignacy Jan Paderewski przemawiał do tłumu kilkudziesięciotysięcznej rzeszy zgromadzonych poznaniaków. Przyjazd przyszłego premiera odrodzonej Polski stał się jedną z przyczyn wybuchu Powstania Wielkopolskiego.
Po drugiej stronie na budynku Muzeum Narodowego w Poznaniu powieszono tablicę poświęconą dwóm dowódcom powstania: Stanisławowi Taczakowi (1874 – 1960) i Józefowi Dowbor-Muśnickiemu (1867 – 1937).
Ulicą Paderewskiego kierujemy się na Stary Rynek. W połowie ulicy po lewej stronie mijamy kolumnowy pomnik 15. pułku ułanów poznańskich. Mimo iż monument nawiązuje do walk polsko-bolszewickich o granicę wschodnią, warto pamiętać, że pułk walczył również w Powstaniu Wielkopolskim, funkcjonując wówczas jeszcze pod inną nazwą, w ramach struktur Armii Wielkopolskiej.
Wchodząc na płytę Starego Rynku, po lewej stronie widzimy klasycystyczny budynek dawnego odwachu, w którym mieści się Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 Odwach z ciekawie zaaranżowanym dwupoziomowym wnętrzem przechowującym bogate zbiory z czasów powstania, a także promującym zwycięski zryw Wielkopolski poprzez projekcje filmów przybliżających ten temat. Oprócz Odwachu warto odwiedzić również Wielkopolskie Muzeum Wojskowe, Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu posiadające bogaty zbiór pamiątek powstańczych.
pieszo: 2h, rower: 1h
Dołącz do wydarzenia
DOŁĄCZ DO NAS NA FB
Menu w stopce
Social media
Kontakt
https://27grudnia.pl/wp-content/uploads/2018/02/logo_sw_wielkopolskiego.png
© 2018 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego
biuro@27grudnia.pl
+48 61 626 66 84